મહિનામા આવતા મહત્વના દિવસોની યાદી

સુવિચાર

"જો તમારી અંદર પ્રતિભા હોય તો તમે જરૂર સફળ થશો પછી ભલે પરિસ્થિતીઓ કેટલી પણ વિપરીત કેમ ન હોય તે તમને સફળતાની ઉડાન ભરવાથી ક્યારેય રોકી શકશે નહી"

10 February, 2021

થૉમસ આલ્વા ઍડિસન જીવન પરિચય (Thomas Alva Edison)

 થૉમસ આલ્વા ઍડિસન જીવન પરિચય

(બલ્બના શોધક)




જન્મતારીખ: 11 ફેબ્રુઆરી 1847

જન્મસ્થાળ: ઓહિયો, અમેરિકા

અવસાન: 18 ઓક્ટોબર 1931 (ન્યુજર્સી, અમેરિકા)

થોમસ આલ્વા એડિસન , નામ તો સૂના હી હોંગા ? 

અને જો ના સાંભળ્યું હોય તો તમે પ્રાથમિક શાળામાં વિજ્ઞાન આવતું હતું એ સરખું નહીં ભણ્યા હોય. 

તમને યાદ હોય તો એક ખાલી જગ્યા પૂરવાનો સવાલ આવતો હતો કે “બલ્બની શોધ ________ કરી હતી . ” 

  યાદ આવ્યું ને હવે કે થોમસ આલ્વા એડિસન કોણ ? 

તમને જાણતા નવાઈ લાગશે કે થોમસ એડિસન માત્ર બલ્બના લીધે જ જાણીતા નથી પણ બલ્બની સાથે સાથે મોશન પિક્ચર ફોટોગ્રાફ્સ, ઇલેક્ટ્રિક વોટ રેકોર્ડર વગેરે જેવા હાલ પણ જરૂર પડે એવી શોધો કરી હતી. તો ચાલો આજે આપણે થોમસ આલ્વા એડિસન, એટલે કે જેમણે લોકોના ઘર ઝળહળતાં કર્યા તેમના જીવન પર એક ડોકિયું કરીયે.

થોમસ એ 7 બાળકોમાં સૌથી નાના હતા. તેમનો જન્મ 11 ફેબ્રુઆરી 1847ના રોજ અમેરિકાના ઓહિયોના  મીલાન નામના શહેરમાં એક કેનેડિયન પિતા અને ન્યુયોર્કર માતાના ઘરે થયો હતો

થોમસ આલ્વા એડિસનએ એક શોધકની સાથે સાથે ચાલાક બિઝનેસમેન હતા. હજુય પણ તેમની શોધો હાલ પણ વખાણવા લાયક છે. તેમની બધી શોધોમાંથી બલ્બ અને ફોટોગ્રાફ એ સૌથી ચર્ચિત શોધો છે. તેમણે મોશન પિક્ચર કેમેરાની પણ શોધ કરી હતી જેને તેમના નામથી ઓળખવામાં આવે છે, ” ધ વિઝાર્ડ ઓફ મેન્લો પાર્ક” ! 

તેમના નામે અમેરિકામાં 1093 પેટન્ટ્સ છે. આ આંકડો તેમને જર્મની, ફ્રાન્સ અને યુ.કે. માં નોંધાવેલી પેટન્ટ ને બાદ કર્યા પછીનો છે. 2003 સુધીમાં તેમનું નામ દુનિયાના સૌથી વધારે પેટન્ટ્સ ધરાવતા વ્યક્તિઓમાં મોખરે હતું. 


વીજળીના બલ્બની શોધ કર્યા પછી દુનિયા તેમને રાતો રાત ઓળખવા માડી એના શિવાય તેમને ટેલિગ્રામ માઈક્રોફોન જેવી અનેક વસ્તુ બનાવી છે. આખી દુનિયાએ તેમના સંશોઘને સલામી આપી. તેમની સિદ્ધિઓ બદલ તેમને જીનિયસ કહીને બોલાવતા હતા.

 એક વાર થોમસ અલ્વા એડિસન સ્કૂલથી ઘરે આવ્યા અને પોતાની માતાને એક ચિઠ્ઠી આપીને કહ્યું કે આ ચિઠ્ઠી સ્કૂલમાંથી ટીચરે આપી અને એમ કહ્યું કે આ ચિઠ્ઠી તારા માતાને આપજે. ચિઠ્ઠી વાંચીને એડિસનની માતાની આંખો માંથી આંસુ ટપકવા લાગ્યા એડિસને કહ્યું મમ્મી તું કેમ રડે છે, શું લખ્યું છે આ ચિઠ્ઠીમાં, તેની માતાએ કહ્યું બેટા આમા લખ્યું છે કે, તમારો પુત્ર ખુબજ સમજદાર છે, અમારા ખ્યાલથી અમારી આ સ્કૂલ તમારા જીનિયસ બાળકના હિસાબથી ખુબજ નાની છે અને અમારે ત્યાં એટલા કાબિલ શિક્ષકો નથી જે એડિસનના લેવલનું જ્ઞાન આપી શકે. ”થોડાક વર્ષો પછી એડિસની માતાનું મૃત્યુ થયું ત્યાં સુધી થોમસ અલ્વા એડિસન એક મહાન વૈૈજ્ઞાનિક બની ગયા હતા

એક દિવસ એડિસન પોતાની માતાના રૂમમાં જાય છે ત્યાં તેમની નજર એક બોક્સ પર જાય છે. બોક્સ ખોલીને જોયું તો તેમાં અમુક જૂની વસ્તુઓ પડેલી હતી ત્યાં તેમની નજર એ ચિઠ્ઠી પાર જાય છે જે નાનપણમાં ટીચરે તેમની માતાને આપવા કહ્યું હતુ એડિસને તે ચિઠ્ઠી વાંચવાનું ચાલુ કર્યું તો તેની આંખો ચોકી ગઈ શું લખ્યું હતું તે ચિઠ્ઠીમાં આવો હું તમને જાણવું, “તમારો પુત્ર માનસિક રીતે ખુબજ કમજોર છે અમારા શિક્ષકો તેને વધારે નહિ ભણાવી શકે અમે તેની સ્કૂલમાંથી નીકાળી રહ્યા છીએ મહેરબાની કરીને તમે તેને ઘર પરજ ભણાવજો ” આ ચિઠ્ઠી વાંચ્યા પછી એડિસન ખુબજ રડ્યા. તે પછી તેમને એક બુક લખી તેમાં તેમને ઉલ્લેખ કર્યો છે કે “થોમસ આલ્વા એડિસન એક માનસિક કમજોર બાળક હતું જેને તેની માતાએ એક મહાન વિજ્ઞાનિક બનાવ્યો છે.”

જુવાનીમાં તેઓ ‘સ્કેરલેટીના'(‘Scarlet Fever – જેમાં તાવની સાથે સાથે શરીર પર લાલ જેવા ચાઠાં થાય-ટોમ એન્ડ જેરીમાં જોયું હોય તો યાદ હશે ) નામના રોગમાં સપડાયા. થોડાજ સમય પછી તેમને કાનમાં સાંભળવાની સમસ્યાઓ શરૂ થઈ ગઈ. કાનની મધ્યમાં ઇન્ફેક્શન થયું .14ની ઉંમરે તેમનો જમણો કાન 80% અને ડાભો કાન સંપૂર્ણ રીતે બેહરો થઈ ગયો હતો. તેમણે એ વાસ્તવિકતા સ્વીકારી દીધી હતી કે હવે તેઓ પક્ષીઓનો મધુર કલરવ નહીં સાંભળી શકે. જ્યારે ઘર બદલી બીજા શહેરમાં રહેવા લાગ્યા, ત્યાં રેલવે સ્ટેશન આવતી જતી ટ્રેનમાં છાપાં અને ચોકલેટો, અને શાકભાજી વેંચતા. અને આ રીતે ઘરની આવકમાં થોડી મદદ કરતા. તેમ છતાં પણ તેઓ શાળાએ ભણવા જવાય એટલી આવક ન હોવાથી , ઘરે ભણતા.

તેઓ મોર્સ કોડ અને ટેલિગ્રાફી શીખ્યા. 15 વર્ષની વયે તેઓ ટેલિગ્રાફ ઓપેરટર તરીકે કામ કરવા લાગ્યા. 19 વર્ષની વયે તેઓ વેસ્ટર્ન યુનિયનમાં ટેલિગ્રાફર તરીકે જોડાયા. તેમને ફરજીયાત રાતની શિફ્ટમાં કામ કરવું પડતું. પણ આનાથી તેમને તેમના પ્રયોગો અને નવી થિયરીઓ શીખવામાં સારો એવો સમય મળી જતો. આપણી ભાષામાં કહીયે તો। …નોકરી પતાવીને તેઓ નવા નવા અખતરાં કરતા. 
 
 એકવાર એવું થયું કે તેઓ તેમનો કઈંક પ્રયોગ કરી રહ્યા હતાને આકસ્મિક રીતે સલ્ફ્યુરિક એસિડ તેમના બોસના ટેબલ પર ઢોળાયું. આથી તેમના બોસે તેમને નોકરીમાંથી કાઢી મૂક્યા. 

આ ઘટનાથી પછી પણ તેઓ તેમના શોખને વળગી જ રહ્યા. આપણે પેલી રજનીગંધાની એડ આવે છે ને કે  … શોખ બડી ચીજ હે. બસ એજ વાક્ય એડિસન માટે પણ સેટ થાય. થોડાક જ વર્ષો બાદ તેઓ દુનિયા સમક્ષ કેટલાય મહત્વના ઉપકરણો લઈ આવ્યા અને દુનિયાએ તેમને ઇતિહાસના મહાન શોધક તરીકે વધાવી લીધા. આજે તેમના લીધે જ દુનિયાના દરેક ખૂણે રાત્રે પણ ઘેર ઘેર અજવાળાં પથરાય છે. 

નીચે તેમની શોધોના લીસ્ટમાંથી માનવજગતને સૌથી મૂલ્યવાન  ભેટ દર્શાવી છે.

  1. લાઈટ બલ્બ
  2. ફોનોગ્રાફ
  3. મોશન પિક્ચર
  4. આયર્ન ઓર સેપ્રેટર(લોખંડમાંથી અશુદ્ધિઓ દૂર કરવા )
  5. ઇલેક્ટ્રિક વોટ રેકોર્ડર
તેમણે વિશ્વની પ્રથમ ઔદ્યોગિક સંશોધન પ્રયોગશાળા બનાવી છે.

એડિસન મેડલ 11 ફેબ્રુઆરી, 1904 ના રોજ એડિસનના મિત્રો અને સહયોગીઓના જૂથે બનાવ્યો હતો. 
ચાર વર્ષ પછી અમેરિકન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયર્સ (AIEE), પાછળથી AIEE મેડલને તેના સર્વોચ્ચ એવોર્ડ તરીકે રજૂ કરવા જૂથ સાથે કરાર કર્યો.
 1909 માં એલિહુ થોમસનને પ્રથમ ચંદ્રક રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. તે ઇલેક્ટ્રિકલ અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ એન્જિનિયરિંગના ક્ષેત્રનો સૌથી જૂનો એવોર્ડ છે અને તેને વાર્ષિક "ઇલેક્ટ્રિકલ સાયન્સ, ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયરિંગ અથવા ઇલેક્ટ્રિકલ આર્ટ્સમાં ઉત્તમ સિદ્ધિની કારકીર્દિ માટે રજૂ કરવામાં આવે છે."

નેધરલેન્ડ્સમાં, તેમના પછી મુખ્ય સંગીત પુરસ્કારોનું નામ એડિસન એવોર્ડ રાખવામાં આવ્યું છે. એવોર્ડ એ વાર્ષિક ડચ મ્યુઝિક ઇનામ છે, જે સંગીત ઉદ્યોગમાં ઉત્કૃષ્ટ સિધ્ધિઓ માટે આપવામાં આવે છે, અને તે વિશ્વના સૌથી પ્રાચીન સંગીત પુરસ્કારોમાંનું એક છે, જે 1960 થી રજૂ કરવામાં આવ્યું છે.

ધી અમેરિકન સોસાયટી ઓફ મિકેનિકલ એન્જિનિયર્સ, 2000 થી વ્યક્તિગત પેટન્ટ્સને થોમસ એ. એડિસન પેટન્ટ એવોર્ડ સ્વીકારે છે

યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ નૌકાદળએ 1940 માં તેમના માનમાં યુ.એસ.એસ. એડિસન (ડી.ડી.-439) નામ આપ્યું, જે ગ્લેવ્સ ક્લાસનો વિનાશ કરનાર હતો, બીજા વિશ્વ યુદ્ધના અંત પછી થોડા મહિનાઓ પછી જહાજને ડિસમન્સિમેન્ટ કરી દેવામાં આવ્યું. 

 1962 માં, નૌકાદળએ યુએસએસ થોમસ એ. એડિસન 
(એસએસબીએન -610), એક કાફલો બેલિસ્ટિક મિસાઇલ પરમાણુ સંચાલિત સબમરીનને શરૂ કર્યો

થોમસ એડિસન નવલકથાઓ, ફિલ્મો, કોમિક્સ અને વિડીયો ગેમ્સમાં પાત્ર તરીકે લોકપ્રિય સંસ્કૃતિમાં દેખાયા છે. તેમની લાંબી શોધથી તેમને ચિહ્ન બનાવવામાં મદદ મળી અને તેમણે આજકાલ સુધી તેમના જીવનકાળ દરમિયાન લોકપ્રિય સંસ્કૃતિમાં દેખાવ કર્યો છે. એડિસનને લોકપ્રિય સંસ્કૃતિમાં નિકોલા ટેસ્લાના વિરોધી તરીકે પણ દર્શાવવામાં આવ્યા છે. 



11 ફેબ્રુઆરી, 2011 ના રોજ, થોમસ એડિસનનો 164 મો જન્મદિવસ હતો તેના પર, ગૂગલના હોમપેજમાં એનિમેટેડ ગૂગલ ડૂડલ તેના ઘણાં સંશોધનનાં સ્મરણાર્થી દર્શાવવામાં આવ્યું હતું. જ્યારે ડૂડલ ઉપર કર્સરને ઢાંકવામાં આવ્યો હતો, ત્યારે મિકેનિઝમ્સની શ્રેણી આગળ વધતી હોય તેવું લાગી રહ્યું હતું, જેના કારણે લાઇટ બલ્બ ઝગમગ્યો.

ન્યુજર્સીના વેસ્ટ ઓરેંજમાં, ગ્લેનમોન્ટ એસ્ટેટનું સંચાલન  નેશનલ પાર્ક સર્વિસ દ્વારા એડિસન નેશનલ હિસ્ટોરિક સાઇટ તરીકે કરવામાં આવે છે, જેમ કે તેની નજીકની પ્રયોગશાળા અને પુન:નિર્માણિત "બ્લેક મારિયા" સહિતની વર્કશોપ્સ - વિશ્વની પ્રથમ મૂવી સ્ટુડિયો. 

 થોમસ અલ્વા એડિસન મેમોરિયલ ટાવર અને મ્યુઝિયમ ન્યુજર્સીના એડિસન શહેરમાં છે. 

 ટેક્સાસના બ્યુમોન્ટમાં એડિસન મ્યુઝિયમ છે, જોકે એડિસન ત્યાં ક્યારેય ગયા નહોતા. 

 મિશિગનના પોર્ટ હ્યુરોનનાં પોર્ટ હ્યુરન મ્યુઝિયમએ મૂળ ડેપોને પુનર્સ્થાપિત કર્યો હતો જે થોમસ એડિસને એક યુવાન સમાચાર બુચર તરીકે કામ કર્યું હતું. ડેપોને થ થોમસ એડિસન ડેપો મ્યુઝિયમ નામ આપવામાં આવ્યું છે.  આ શહેરમાં એડિસનના માતાપિતાની કબરો અને સેન્ટ ક્લેર નદીના કિનારે આવેલા સ્મારક સહિતના ઘણા એડિસન ઐતિહાસિક સીમાચિહ્નો છે. એડિસનનો પ્રભાવ 32,000 ના આ શહેરમાં જોઇ શકાય છે.

ડેટ્રોઇટમાં, ગ્રાન્ડ સર્કસ પાર્કમાં એડિસન મેમોરિયલ ફાઉન્ટેન તેની સિદ્ધિઓના સન્માન માટે બનાવવામાં આવ્યું હતું. ચૂનાના પત્થરો 21 ઓક્ટોબર, 1929 માં લાઇટ બલ્બ બનાવવાની પચાસમી વર્ષગાંઠને સમર્પિત કરવામાં આવ્યા હતા.  તે જ રાત્રે, એડિસન સંસ્થા નજીકના ડિયરબોર્નમાં સમર્પિત હતી.

તેમને 1969 માં ઓટોમોટિવ હોલ ઓફ ફેમમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા. 

તે વર્ષના 20 સપ્ટેમ્બરના રોજ dedપચારિક સમર્પણ સમારોહ સાથે 2016 માં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ કેપિટોલ ખાતે રાષ્ટ્રીય સ્ટેચ્યુરી હોલ સંગ્રહમાં એડિસનની એક કાસ્યની પ્રતિમા મૂકવામાં આવી હતી. એડિસન પ્રતિમા 19 મી સદીના રાજ્ય ગવર્નર વિલિયમ એલન કે જે ઓહિયો બે સંગ્રહિત યોગદાન આપ્યું યોગદાન આપ્યું હતું એક હતું બદલી




સ્ત્રોત: દિવ્ય ભાસ્કર ન્યુઝ પેપર, 2-11-2022

No comments:

Post a Comment

comment about blog, quiz, certificate.
my work