સચિન તેંડુલકર (Sachin Tendulkar)
24 એપ્રિલ 1973
જન્મતારીખ: 24 એપ્રિલ 1973
જન્મસ્થળ: મુંબઇ, મહારાષ્ટ્ર
પિતાનું નામ: રમેશ તેંડુલકર
માતાનું નામ: રજની તેંડુલકર
અન્ય નામો: માસ્ટર બ્લાસ્ટર, ક્રિકેટના ભગવાન, લિટલ માસ્ટર, ટેંડુ, ટેંડલિયા
૨૪ એપ્રિલ, ૧૯૭૩ના દિવસે મધ્યમવર્ગીય મહારાષ્ટ્રીયન પરિવારમાં જન્મેલા સચિન તેંદુલકરના પિતા રમેશ તેંદુલકર એક જાણીતા લેખક હતાં અને માતા રજની તેંદુલકર એક ઇન્શ્યોરન્સ કંપની સાથે જોડાયેલા હતા. પિતા રમેશ તેંદુલકરે સચિનનું નામ તેમના પ્રિય સંગીતકાર સચિન દેવ બર્મનની યાદગીરીમાં રાખ્યું હતું.
મુંબઈના બાંદ્રા ઇસ્ટના સાહિત્ય સહવાસ કો-ઓપ હાઉસિંગ સોસાયટીમાં સચિનનું બાળપણ વીત્યું હતું.
સચિનને ક્રિકેટ સાથે ઓળખાણ તેના ભાઈ અજીતે કરાવી હતી. ૧૯૮૪માં શિવાજી પાર્ક દાદરમાં કોચ રમાકાંત આચરેકરની નિશ્રામાં સચિનને ક્રિકેટ શીખવા માટે મૂકવામાં આવ્યો. સચિનમાં રહેલી પ્રતિભાથી પ્રભાવિત થયેલા આચરેકરે અજીત તેંદુલકરને સચિનને શારદાશ્રમ વિદ્યા મંદિરમાં મૂકવાનું કહ્યું, કારણ કે આ સ્કૂલમાં ક્રિકેટ તરફ વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવતું હતું. કોચ આચરેકર સચિનને નેટમાં સખત પરિશ્રમ કરાવતા અને જ્યારે એમ લાગતું કે સચિન થાકી ગયો છે, ત્યારે તે બોલરોને સ્ટમ્પ ઉપર મૂકેલા એક રૂપિયાના સિક્કાને ઉડાવીને સચિનને આઉટ કરવાનું કહેતાં, જો બોલરો આમ કરવામાં નિષ્ફળ જાય તો એ સિક્કો સચિન પોતાને ઘરે લઇ જતો. કહેવાય છે કે સચિન પાસે આવાં ૧૩ સિક્કાઓ છે.
સચિન સ્કુલમાં હતો ત્યારે લિજેન્ડ ક્રિકેટર સુનિલ ગાવસ્કરે પોતાના પેડ ભેટમાં આપ્યા હતા. ૧૬ વર્ષની ઉંમરમાં પાકિસ્તાન સામે રમેલીપ્રથમ ટેસ્ટમાં સચિન આ પેડ પહેરી રમવા ઊતર્યો હતો.
સચિન રમાકાન્ત આચરેકરને પોતાના ગુરુ અને કોચ માનતા હતા.
પાકિસ્તાન સામે માત્ર ૧૬ વર્ષ અને ૨૦૫ દિવસની ઉંમરે સચિને પોતાની પ્રથમ ટેસ્ટ મેચ કરાચી ખાતે રમી.
સચિને 1989માં પાકિસ્તાન સામેની ટેસ્ટ મેચથી આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. તેમની ટેસ્ટ ડેબ્યૂના એક મહિના પછી તેમણે વનડેમાં પણ ડેબ્યૂ કર્યું હતું
ઓલ્ડ ટ્રેફોર્ડ માન્ચેસ્ટરમાં ઇંગ્લેન્ડ સામે રમતા ૧૪ ઓગસ્ટ ૧૯૯૦ના દિવસે સચિને તેની પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય સેંચુરી બનાવી અને આમ કરતાં તે સદી બનાવવાનાં મામલામાં વિશ્વનો તે સમયનો સહુથી નાની ઉંમરનો ક્રિકેટર બની ગયો હતો
જે અવિરતપણે કુલ ૨૪ વર્ષ ચાલુ રહી અને આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાં સચિને કુલ 34347 રનનો પહાડ ખડો કરી દીધો. માન્ચેસ્ટર ટેસ્ટ પછી સચિને બીજી ૯૯ આંતરરાષ્ટ્રીય સદીઓ પોતાનાં ખાતામાં જમા કરાવી જે એક એવો રેકોર્ડ છે, જે કદાચ ક્યારેય નહીં તૂટે. આટલું ઓછું હોય તેમ સચિન વન-ડે ક્રિકેટમાં બેવડી સદી બનાવનાર પ્રથમ ક્રિકેટર બન્યો હતો.
માત્ર ૧૬ વર્ષેની વયે ભારતીય ટીમમાં સામેલ થઇ જનાર સચિન તેંડુલકર બે દાયકાથી પણ વધારે સમય ક્રિકેટ વિશ્વના મેદાનમાં રાજ કર્યું
તેની 24 વર્ષની ક્રિકેટ કારકિર્દી દરમિયાન 34,347 રન બનાવ્યા
સૌથી વધારે ટેસ્ટ મેચ 200 રમવાનો રેકોર્ડ પણ સચિન તેંડુલકરના નામે છે.
ટેસ્ટ ક્રિકેટ મેચમાં સૌથી વધુ સતક (51) કરનારા પણ સચિન જ છે.
- માસ્ટર બ્લાસ્ટરના નામે આંતરરાષ્ટ્રીય વનડે ક્રિકેટમાં 18 હજાર 426 રન અને ટેસ્ટમાં 15 હજાર 921 રન છે. તે બંને ફોર્મેટમાં સૌથી વધુ રન બનાવનાર બેટ્સમેન છે. તેના નામે 34 હજાર 347 આંતરરાષ્ટ્રીય રન છે.
- સચિન તેંડુલકરે ટેસ્ટ અને વનડે ક્રિકેટમાં સૌથી વધુ આંતરરાષ્ટ્રીય સદી ફટકારવાનો રેકોર્ડ બનાવ્યો છે. તેણે ટેસ્ટમાં 51 સદી અને વનડેમાં 49 સદી ફટકારી છે. તે 100 આંતરરાષ્ટ્રીય સદી ફટકારનાર વિશ્વનો એકમાત્ર ખેલાડી છે.
- સચિન 200 આંતરરાષ્ટ્રીય ટેસ્ટ મેચ રમનાર વિશ્વનો એકમાત્ર ખેલાડી છે
- સચિન પાસે વિશ્વની સૌથી વધુ આંતરરાષ્ટ્રીય વનડે મેચ રમવાનો રેકોર્ડ પણ છે, સચિને 463 વનડે મેચ રમી છે.
- સચિન તેંડુલકર ટેસ્ટ ક્રિકેટમાં 12 હજાર કે તેનાથી વધુ રન બનાવનાર વિશ્વનો પ્રથમ બેટ્સમેન છે. આ સાથે જ તે વનડે ક્રિકેટમાં 10 હજાર બનાવનાર વિશ્વનો પ્રથમ ખેલાડી પણ છે.
- તે વિશ્વનો ત્રીજો ખેલાડી અને ભારતનો પહેલો એવો ખેલાડી છે જેણે ટેસ્ટ રમનારા તમામ દેશો સામે સદી ફટકારી છે
- સચિન તેંડુલકરના નામે આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાં સૌથી વધુ 76 વખત મેન ઓફ ધ મેચ એવોર્ડ જીતવાનો રેકોર્ડ છે. તે ટેસ્ટમાં 14 વખત અને વનડેમાં 62 વખત મેન ઓફ ધ મેચ રહી ચૂક્યો છે.
- વનડે ક્રિકેટમાં ડબલ સદી ફટકારનાર તે વિશ્વનો પ્રથમ બેટ્સમેન છે. તેણે 24 ફેબ્રુઆરી 2010ના રોજ ગ્વાલિયરમાં દક્ષિણ આફ્રિકા સામે અણનમ 200 રન બનાવ્યા હતા. આ ઇનિંગ્સમાં તેણે 25 ચોગ્ગા અને ત્રણ છગ્ગા ફટકાર્યા હતા.
- સચિન તેંડુલકરના નામે સંયુક્ત રીતે સૌથી વધુ 6 વર્લ્ડ કપ રમવાનો રેકોર્ડ છે. વર્લ્ડ કપમાં સૌથી વધુ 2278 રન બનાવવાનો રેકોર્ડ સચિનના નામે છે. 1992 થી 2011 વર્લ્ડ કપ સુધી તેણે આ કમાલ કરી હતી
- વર્લ્ડ કપમાં સૌથી વધુ 6 સદી ફટકારવાનો રેકોર્ડ સચિન તેંડુલકરના નામે છે. જોકે, ગત વર્લ્ડ કપમાં રોહિત શર્માએ તેની બરાબરી કરી હતી. જ્યારે રિકી પોન્ટિંગ પછી વર્લ્ડ કપમાં તે સૌથી વધુ મેચ રમનારો ખેલાડી છે. સચિન વર્લ્ડ કપમાં 45 મેચ રમ્યો છે, જ્યારે પોન્ટિંગે 46 મેચ રમી છે.
- સચિન તેંડુલકરે એક જ વર્લ્ડ કપમાં સૌથી વધુ 673 રન બનાવવાનો રેકોર્ડ બનાવ્યો છે. 2003માં તેણે આ કમાલ કર્યું હતું અને તે મેન ઓફ ધ સીરિઝ રહ્યો હતો
- સચિને કારકિર્દી ની પ્રથમ બેવડી સદી ૧૯૯૮ માં બ્રેબોર્ન સ્ટેડીમ ખાતે ઓસ્ટ્રેલિયા વિરૂદ્ધ મુંબઇ માટે ફટકારી હતી
- સચિન તેંડુલકર એકમાત્ર એવો ખેલાડી છે કે જેણે રણજી ટ્રોફી, દુલીપ ટ્રોફી અને ઇરાની ટ્રોફી ની કારકિર્દી ની પ્રથમ મેચ માં જ સદી ફટકારી હોય.
- ૧૯૯૨ મા ૧૯ વર્ષ ની ઉંમરે તેંડુલકર યોર્કશાયર નું પ્રતિનિધિત્વ કરનાર પ્રથમ વિદેશી ખેલાડી હતો. તેંડુલકરે દેશ માટે ૧૬ પ્રથમ શ્રેણી ની મેચ રમી ને ૧૦૭૦ રન ૪૬.૫૨ ની એવરેજ થી કર્યા હતા.
- ઓક્ટોબર 1995ના રોજ સચિન સૌથી શ્રીમંત ક્રિકેટર બની ગયા. તેમણે વર્લ્ડ ટેલ સાથે 31.5 કરોડ રૂપિયાનો કરાર કર્યો હતો.
- થર્ડ અંપાયર દ્વારા આઉટ થનારા સચિન પ્રથમ બેટ્સમેન છે.
1987 ના વર્લ્ડ કપમાં ઇન્ડિયા બનામ ઝિમ્બામ્બવેના મેચમાં સચિન એ બોલ બોયનું કામ કર્યું હતું.
.1990માં ઇંગ્લેન્ડની ફેમસ Yorkshire કાઉન્ટી ક્લબ માટે પસંદ કરવામાં આવેલા સચિન પહેલાં ખિલાડી.
સચિન તેંડુલકરને એક જમાનાની અંદર રન મશીન કહીને પણ ઓળખવામાં આવતા હતા.
ડોન બ્રેડમેનના ૨૯ સદીના રેકોર્ડની બરાબરી કરવા બદલ સાત વખતના એફ વન ચેમ્પિયન માઇકલ શુમાકરે સચિનને ફેરારી ભેટમાંઆપી હતી.
ડોન બ્રેડમેનની ગ્રેટેસ્ટ ટીમમાં સામેલ થનાર સચિન એકમાત્ર ભારતીય છે
૨૦૦૮ માં ઇન્ડિયન પ્રીમિયર લીગ ના ઉદઘાટન માં તેંડુલકર તેના ઘરેલું પક્ષ મુંબઈ ઇન્ડિઅન્સ માટે પ્રતિક ખિલાડી અને કેપ્ટન બન્યો હતો
.સચિન એ સૌથી પહેલુ વિજ્ઞપન BAND -AID નું કર્યું હતું.
સચિને 16 નવેમ્બર, 2013ના રોજ 200મી ટેસ્ટ મેચ રમીને ટેસ્ટ મેચ રમીને ટેસ્ટમેચ કારકિર્દીને અલવિદા કહી હતી.
સચિન અપનાલય સંસ્થા દ્વારા ૨૦૦ બાળકોના અભ્યાસનો ખર્ચ ઉઠાવે છે
સચિન 2012માં સાંસદ (રાજ્ય સભા) રૂપે પસંદ કરાયેલ પહેલા એક્ટિવ સ્પોર્ટ્સ બન્યા હતા.
સચિનને એયરફ્રોર્સે ગ્રુપ કેપ્ટનની રૈંક આપીને તેમનુ સન્માન કરાયુ.
રાજીવ ગાંધી વિશ્વવિદ્યાલય અને મૈસૂર તરફથી તેમને ડોક્ટરેટની ડિગ્રી મળી ચુકી છે.
- સચિને 2013માં ઈન્ટરનેશનલ ક્રિકેટમાંથી સંન્યાસ લીધો
- ભારત રત્ન એવોર્ડ મેળવનાર ભારતનો એક માત્ર ખેલાડી સચિન છે
- .
હાલમાં Paytm First Games (PFG) નાબ્રાંડ એમ્બેસેડર તરીકે પે.ટી એમ ડિગિટલ એપ દ્વારા બનાવવામાં આવેલ છે.
- સચિનના ટી-શર્ટ નો નમ્બર 10 છે.
આત્મકથા
સચિન તેંડુલકરની આત્મકથા, પ્લેઇંગ ઇટ માય વે( Playing It My Way), 5 નવેમ્બર, 2014 ના રોજ રજૂ કરવામાં આવી હતી.
સચિનના જીવન આધારિત ડોક્યુમેન્ટ્રી હિન્દી ફિલ્મ બની છે જેનું નામ Sachin: A Billion Dreams છે, જેનું નિર્દેશન જેમ્સ ઇર્સ્કિન દ્વારા કરવામાં આવ્યું છે અને રવિ ભાગચંદકા અને શ્રીકાંત ભાસી એના પ્રોડ્યુસર છે. જેમા મ્યુઝિક એ.આર.રહેમાને આપેલ છે. આ ફિલ્મ એક સાથે હિન્દી, મરાઠી અને અંગ્રેજીમાં શૂટ કરવામાં આવી છે અને તે 26 મે, 2017 ના રોજ તમિળ અને તેલુગુ ભાષામાં ડબ સંસ્કરણો સાથે રજૂ કરવામાં આવી હતી. આ ફિલ્મ મહારાષ્ટ્ર, છત્તીસગ,, કર્ણાટક, કેરળ અને ઓડિશામાં કરમુક્ત જાહેર કરાઈ હતી
National honours
- 1994 – Arjuna Award
- 1997–98 – Rajiv Gandhi Khel Ratna,
- 1999 – Padma Shri,
- 2001 – Maharashtra Bhushan Award, Maharashtra State's highest Civilian Award.
- 2008 – Padma Vibhushan, India's second-highest civilian award.
- 2014 – Bharat Ratna, India's highest civilian award.
Other honours
2013 postage stamps commemorating the Sachin Tendulkar 200th Test Match
- 1997 – Wisden Cricketer of the Year.
- 1998, 2010 – Wisden Leading Cricketer in the World.
- 2002 – In commemorating Tendulkar's feat of equalling Don Bradman's 29 centuries in Test Cricket, automotive company Ferrari invited him to its paddock in Silverstone on the eve of the British Grand Prix on 23 July, to receive a Ferrari 360 Modena from the F1 world champion Michael Schumacher.
- 2003 – Player of the tournament in 2003 Cricket World Cup.
- 2004, 2007, 2010 – ICC World ODI XI.
- 2006-07, 2009-10 - Polly Umrigar Award for International cricketer of the year
- 2009, 2010, 2011 – ICC World Test XI.
- 2010 – Outstanding Achievement in Sport and the Peoples Choice Award at The Asian Awards in London.
- 2010 – Sir Garfield Sobers Trophy for cricketer of the year.
- 2010 – LG People's Choice Award.
- 2010 – Made an Honorary group captain by the Indian Air Force.
- 2011 – Castrol Indian Cricketer of the Year award.
- 2012 – Wisden India Outstanding Achievement award.
- 2012 – Honorary Member of the Order of Australia, given by the Australian government.
- 2013 – Indian Postal Service released a stamp of Tendulkar and he became the second Indian after Mother Teresa to have such stamp released in their lifetime.
- 2014 – ESPNCricinfo Cricketer of the Generation
- 2017 – The Asian Awards Fellowship Award at the 7th Asian Awards.
- 2019 – Inducted into the ICC Cricket Hall of Fame
- 2020 – Laureus World Sports Award for Best Sporting Moment (2000–2020)
સચિન તેંડુલકર પર ઘણા પુસ્તકો પ્રકાશિત થયા છે.
- સચિન: ધી સ્ટોરી ઓફ વર્લ્ડ્સ ગ્રેટેસ્ટ બેટ્સમેન ", ગુલુ એઝેકીલ દ્રારા. પ્રકાશક: પેગ્વિન ગ્લોબલ આઈએસબીએન
- ધ એ ટુ ઝેડ ઓફ સચિન તેંડુલકર ", ગુલુ એઝેકીલ દ્રારા. પ્રકાશક: પેગ્વિન ગ્લોબલ આઈએસબીએન
- સચિન તેંડુલકર - એ ડેફિનીટીવ બાયોગ્રાફી - વૈભવ પુરાંદરે. પ્રકાશક: રોલિ બુક્સ. આઈએસબીએન
- સચિન તેંડુલકર - માસ્ટરફુલ - પિટર મરે, આશિષ શુક્લા પ્રકાશક: રૂપા. આઈએસબીએન
- ઇફ ક્રિકેટ ઈઝ અ રિલિજિયન, સચિન ઈઝ ગોડ વિજય દ્રારા, શ્યામ બલાસુબ્રમાંનિયન પ્રકાશક: હાર્પારકોલ્લીન્સ ઇન્ડિયા આઈએસબીએન
