રુડોલ્ફ ડીઝલ

                   ડીઝલ એન્જિનના શોધક

રૂડોલ્ફ ડીઝલ નો જન્મ તા. ૧૮/૩/૧૮૫૮ના રોજ ફ્રાન્સના પેરિસમાં થયો હતો.

તેમના પિતા મોચી કામ કરતા હતા અને માતા સરકારી કચેરીમાં ભાષાંતરકાર તરીકે નોકરી કરતા હતા. રૂડોલ્ફ ભણવામાં ખૂબ જ હોંશિયાર હતા.

માત્ર ૧૨ વર્ષની નાની વયે પેરીસની વિખ્યાત શાળામાં પ્રવેશ મેળવ્યો હતો. પરંતુ ફેંકો પર્શિયન યુધ્ધમાં તેમણે શત્રુ માની ભગાડી દીધાં હતા. પણ તેમના એક નજીકના ભાઈ ભત્રીજાએ પોતાના વતનમાં પરત લાવવા માટે મદદ કરી હતી. ત્યારપછી રોયલ ફ્રન્ટી ટ્રેડ સ્કૂલમાં પ્રવેશ મેળવ્યો હતો.

1870 માં જર્મની અને ફ્રાંસ વચ્ચે યુદ્ધ ફાટી નીકળ્યું ત્યારે ફ્રાન્સે પોતાના દેશમાં વસતા બધા જર્મન લોકો ને દેશ નિકાલ કરાવ્યો એટલે રુડોલ્ફના કુટુંબને પણ બ્રિટન મોકલી દેવામાં આવ્યું.ત્યાં નાની નોકરી પર રુડોલ્ફ નું ભણતર આગળ વધારી શકાય તેમ નહોતું એટલે તેના પિત્રાઈ ભાઈએ રુડોલ્ફ ને જર્મની પરત બોલાવી લીધો.અહી તેને મ્યુનિક ની ટેકનીકલ સ્કુલ માં પ્રવેશ મળ્યો જ્યાં તેના ગુરુ હતા કાર્લ વોન લિન્ડ કે જેણે રેફ્રીજરેશન ની ટેકનોલોજી શોધી હતી

તે સમયે વરાળ યંત્રનો જમાનો હતો અને તેની રચના સુધારવાનો કોઈ સવાલ ન હતો કેમ કે તેમાં દહન પિસ્ટન વાળા સીલીન્ડર ની બહાર થતું હતું અને ત્યાં જ સારી એવી ઉર્જા વપરાય જતી હતી.એન્જીન ની વધુ કાર્યક્ષમતા માટે આંતરિક દહન જરૂરી હતું.આ જાત નું પ્રથમ દહન યંત્ર નિકોલસ ઓટો નામના જર્મન સંશોધકે બનાવ્યું હતું જે પેટ્રોલ એન્જીન ના નામે પ્રખ્યાત થવાનું હતું.બળતણનું દહન તેમાં આંતરિક રીતે થતું હોવા છતાં પણ તેની કાર્યક્ષમતા 20% થી વધુ ન હતી.આ બધી જ સમસ્યાનું કારણ રુડોલ્ફે શોધી કાઢ્યું અને એક નવા પ્રકારનું એન્જીન બનાવ્યું.

નિકોલસ ઓટોનું એન્જીન ચાર સ્ટ્રોક માં વિભાજીત હતું જેમાં બળતણ અને હવા નું મિશ્રણ સીલીન્ડર માં ગયા પછી સ્પાર્ક પ્લગ વડે બળતણ સળગતું હતું તો રુડોલ્ફે પોતાના એન્જીન માં સ્પાર્ક પ્લાગને સાવ બાકાત જ કરી દીધો.તેણે પોતાના એન્જીન ને ચાર ભાગમાં જ વિભાજીત રાખ્યું અને  સુધારો કર્યો 

ગ્રેજ્યુએશન પછી 1880 માં પેરિસમાં રેફ્રિજરેટર એન્જિનિયર તરીકે તેમને નોકરી મળી હતી.

સ્નાતકની પદવી મેળવ્યા પછી બે વર્ષ મશિનીષ્ટ વિન્ટરથુર સ્વિઝરલેન્ડમાં નોકરી કરી ત્યારપછી તેઓ પેરીસ પાછા ફર્યા. તેમણે રેફ્રીજરેશન એન્જીનિયરીંગ તરીકે નોકરી કરી હતી. તેમણે દાયકા સુધી સૌરઊર્જા પર ચાલતા એર એન્જીન સહિતના હિત અન્જીનો પર કામ કર્યું.

સબમરીન, જહાજ, રેલ્વે એન્જીનો, પેસેન્જર કાર, મોટા ટ્રક તેમ જ ઉર્જા ઉત્પાદક પ્રકલ્પોમાં એ વપરાશમાં લેવાય છે. તેમણે ઈ.સ.૧૮૮૩માં  લગ્ન કર્યા. અને તેમણે ત્રણ સંતાનો હતા

૧૦મી ઓગસ્ટ ૧૯૭૩ના રોજ રૂડોલ્ફ ડીઝલની નવું મોડલ તેમણે બનાવ્યું. ૧૦ ફૂટના આયર્ન સિલીન્ડર અને ફ્લાય વ્હીલના બેઝ્વાલા મોડલને સૌપ્રથમ સફળતા મળી હતી

આ ડીઝલ એન્જીન બનાવવામાં એડોલફૂસ બુશે તેમને આર્થિક મદદ કરી હતી.

ડીઝલ એન્જિન

રુડોલ્ફ ડીઝલએ સૌર-સંચાલિત એર એન્જિન સહિત ઘણાં હૅટ એન્જિનનું નિર્માણ કર્યું હતું. 1893 માં, તેમણે એક સિલિન્ડર, આંતરિક કમ્બશન એન્જિનમાં જ્વલન સાથે એન્જિનનું વર્ણન કરતા એક પેપર પ્રકાશિત કર્યો. ઓગસ્ટબર્ગમાં, 10 ઓગસ્ટ, 1893 ના રોજ જર્મનીમાં, રુડોલ્ફ ડીઝલનો મુખ્ય મૉડલ, તેના પાયા પર ફ્લાયવીહલ ધરાવતો એક 10 ફુટના લોખંડ સિલિન્ડર, પહેલી વખત પોતાની શક્તિ પર દોડ્યો હતો. તે જ વર્ષે તેમણે વિશ્વ માટે આંતરિક કમ્બશન એન્જિનનું વર્ણન કરતી એક કાગળ પ્રકાશિત કરી.

1894 માં, તેમણે ડીઝલ એન્જિન નામની નવી શોધ માટે પેટન્ટ માટે અરજી કરી હતી. ડીઝલ લગભગ તેના એન્જિન દ્વારા હત્યા કરવામાં આવી હતી જ્યારે તે વિસ્ફોટ થયો હતો.

ડીઝલમાં વધુ બે વર્ષ સુધી સુધારો કરવામાં આવે છે અને 1896 માં વરાળ એન્જિનના દસ ટકા કાર્યક્ષમતાના વિરૂદ્ધ, 75 ટકા સૈદ્ધાંતિક કાર્યક્ષમતા સાથે અન્ય એક મોડેલનું પ્રદર્શન કર્યું હતું.
1898 માં રુડોલ્ફ ડીઝલને "આંતરિક કમ્બશન એન્જિન" માટે પેટન્ટ # 608,845 આપવામાં આવ્યું હતું. આજે ડીઝલ એન્જિન રુડોલ્ફ ડીઝલના મૂળ ખ્યાલના શુદ્ધ અને સુધારેલા વર્ઝન છે.

તેઓ ઘણીવાર સબમરીન , જહાજો, લોકોમોટિવ્સ, અને મોટા ટ્રક અને ઇલેક્ટ્રિક ઉત્પાદન પ્લાન્ટ્સમાં ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે.

રૂડોલ્ફ ઈ.સ.૧૮૮૫માં પેરીસ ખાતે સૌપ્રથમ શોપ લેબોરેટરીની સ્થાપના કરી હતી. આખો દિવસ એન્જીન બનાવવાની  કામગીરી કરતા હતા. અથાગ પરિશ્રમના અંતે ઈ.સ.૧૮૯૭માં ડીઝલ એન્જીન બનાવવાની સફળતા પ્રાપ્ત થઇ.

ઈ.સ.૧૮૯૬નાં અંતિમ દિવસ તેમણે એ વખતે પ્રવર્તમાન વરાળ એન્જીન કરતા ખૂબ જ વધુ કાર્યક્ષમતા ધરાવતા બીજા મોડેલનો પ્રયોગ કરી જોયો. તેની તાંત્રિક ક્ષમતા ૭૫.૬ ટકા હતી.

વરાળ યંત્રની તો ૧૦ ટકા કે ઓછી હતી. જો કે તેનું વેપારી દ્રષ્ટીએ ઉત્પાદન વધુ  એક વર્ષ વાલાન્બમાં મૂકાયું. પણ ૧૮૯૮માં વિશ્વસ્તરે તેના ફ્રેન્ચાઈઝની ફી મેળવીને ડીઝલ લખપતિ બની ગયા.

તેમના શોધનો નાના ઉદ્યોગો દ્વારા ઉપયોગ થઈ શકે છે, પરંતુ ઉદ્યોગપતિઓ દ્વારા તે આતુરતાથી સ્વીકારી લેવામાં આવ્યા હતા. તેમના એન્જિનનો પાવર પાઈપલાઈન, ઇલેક્ટ્રિક અને વોટર પ્લાન્ટ્સ, ઓટોમોબાઇલ્સ અને ટ્રકો અને દરિયાઈ યાન માટે ઉપયોગ થતો હતો, અને ખાણો, ઓઇલ ફિલ્ડ્સ, ફેક્ટરીઓ અને ટ્રાન્સસોસીક શિપિંગમાં ટૂંક સમયમાં ઉપયોગ થતો હતો. ડીઝલ 20 મી સદીના અંત સુધીમાં મિલિયોનેર બન્યું હતું.

1 9 13 માં, રુડોલ્ફ ડીઝલ એક દરિયાઈ સ્ટીમર પર લંડન સુધી પહોંચ્યા હતા.

તેમનું અવસાન ૨૯ સપ્ટેમ્બર ૧૯૧૩ના રોજ થયું હતું.